Dzień bez plecaka obchodzi się w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych w marcu, kwietniu, czasem też w czerwcu.

W wybranym przez samorząd szkolny dniu dzieci i nauczyciele nie biorą z domu plecaków i toreb. Zabawa polega na tym, by przynieść do szkoły wszystkie potrzebne przybory. Liczy się pomysłowość i spryt – książki, zeszyty i inne artykuły szkolne można spakować w dowolny, zwykle zabawny sposób. No backpack day to święto, które pochodzi z USA. Tam dzieci swoje książki i przybory szkolne noszą w rękach lub w plastikowych torbach. Wszystko po to, by zwiększać świadomość dzieciom i dorosłym trudnych warunków bytowych oraz problemów związanych z zapewnieniem podstawowych dóbr oraz z dostępem do edukacji milionów dzieci na całym świecie. Dzień bez plecaka wymyśliła Amerykanka Mongai Fankam, aktywistka i założycielka fundacji. Fankam jako dziecko jeździła z matką do Kamerunu, gdzie szybko zorientowała się, z jak wielkimi trudnościami borykają się tamtejsze dzieci. Dlatego też, afrykańskie dzieci zmuszone były zabierać swoje podręczniki w czymkolwiek co nadawało się na długą podróż (najczęściej pieszo), do oddalonej o wiele kilometrów szkoły. 

Od 2012 r. do akcji Dzień bez plecaka dołączają kolejne szkoły, a dzięki zbieranym datkom do państw Afryki wysyłane są w pełni wyposażone plecaki dla dzieci. W Polsce Dzień bez plecaka jest raczej traktowany jako zabawa, forma integracji lub odpoczynku od nauki.     W internecie znaleźć można mnóstwo inspiracji oraz ciekawych fotorelacji z poprzednich edycji tego szalonego dnia. Dzieci ogranicza wyłącznie wyobraźnia, a pomysłów na transport akcesoriów szkolnych nie ma końca. Należy również pamiętać że nadal nikt jeszcze nie wymyślił równie wygodnego sposobu na zapakowanie podręczników. Współczesne plecaki różnią się niezwykle od tych tradycyjnych, sprzed wielu lat                   i wyposażone są w szereg funkcji ułatwiających codzienną podróż do szkoły. Poza tym prawidłowe noszenie plecaka zminimalizuje w przyszłości wady kręgosłupa, odciąży nasze plecy i zapewni przyjemną, modną podróż przez wszystkie lata naszej edukacji.